D&G Tan Hukuk

Sevgili Okuyucularım,

Nedir Şufa (önalım) hakkı, bir kişi malını üçüncü bir kişiye satmak istediğinde, önalım hakkı sahibinin bu malı öncelikli olarak satın alma hakkı vardır. Hak sahibinin önalım hakkını kullanması ile yeni bir hukuki ilişki ortaya çıktığı için bu hak, yenilik doğuran bir haktır ve yenilik doğuran (inşai) bir dava ile kullanılır.

Yasal önalım hakkı ise, paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmazdaki payını kısmen veya tamamen üçüncü kişiye satması halinde, diğer paydaşlara, satılan bu payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak, paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve pay satışı yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir.

TMK MADDE 732- Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler.

Yasal önalım hakkı, paya bağı bir haktır ve paydan bağımsız olarak kullanılması mümkün değildir. Yani yasal önalım hakkı devredilemez ve miras yoluyla başkasına geçemez, paydaşa özgü bir haktır.

Kısaca, yasal önalım hakkının doğabilmesi aşağıdaki şartların sağlanmasına bağlıdır:

• Yasal önalım hakkı yalnızca paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda söz konusu olabilmektedir.
• Yasal önalım hakkı sadece paydaşlar tarafından kullanılabilir.
• Fiilen taksim edilmemiş taşınmazda kullanılabilir. Fiili taksim, paydaşların taşınmazın paylarına ilişkin kendi aralarında taksim edip her bir paydaşın fiili taksime uygun bir şekille kullanmasıdır.

Yasal önalım hakkı ya da şufa hakkı, üçüncü kişilere yapılan pay satışlarında söz konusu olur ve hak sahibi paydaş tarafından üçüncü kişi (alıcı) aleyhine açılacak bir önalım davasıyla kullanılır.

Şufa hakkı sahibi olan paydaş söz konusu haktan feragat edebilir.Somut bir satış ile ilgili olmayan genel nitelikte önalım hakkında feragatin resmi şekilde yapılarak tapu kütüğüne şerh verilmesi gerekir. Aksi halde feragat geçerli olmayacaktır. Somut bir satışta önalım hakkı kullanmaktan feragat ise adi yazılı bir şekilde yapılabilir. Somut bir satışta feragat eden hak sahibi paydaş gayrimenkulün tekrar satışı halinde feragat ettiği şufa hakkını yeniden kullanabilir.

Şufa hakkı, şu durumlarda kullanılamaz:

• Pay satışı, paydaşlar arasında gerçekleşmiş ise
• Devir işleminin bağışlama olması halinde
• Paydaşlar arasında fiili taksim yapılmış ise
• Elbirliği mülkiyete bağlı taşınmaz söz konusu ise
• Trampa (bir malın mal veya hak ile değiştirilmesi), hibe veya takas halinde,
• Ölüme bağlı tasarruf halinde,
• Satış hile, yanılma veya gabinle fesih olması halinde,
• Şirkete sermaye olarak pay konulmuşsa,
• Cebri arttırmayla yapılan satışlarda,
• Önalım hakkından paydaş feragat etmişse,
• Tüm paydaşlar payını 3. kişiye devretmişse,
• Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi düzenlenmesi halinde.

Medeni Kanun madde 733/3 gereği alıcı, tüm paydaşlara taşınmazı satın aldığını noter aracılığıyla bildirmek zorundadır. Noter marifetiyle bildirim alıcı için mutlak bir yükümlülüktür.

Şufa hakkı kullanma süresi olarak belirlenen süreler hak düşürücü niteliktedir. Bu süreler geçtikten sonra şufa davası açılması mümkün değildir.

TMK Madde 733/3- Önalım hakkı, satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her halde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer.

Şufa davası ya da önalım davası, paylı mülkiyete konu taşınmazın bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmalıdır.

• Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı Nedir?

Sözleşmeden doğan önalım hakkı, yükümlüsünün hakkın konusu olan şeyi bir üçüncü kişiye satması halinde, hak sahibine dava yoluyla satılan şeyin mülkiyetinin kararlaştırılan bedel karşılığında kendisine nakil yetkisi veren yenilik doğurucu bir haktır. Sözleşme tapu kütüğüne şerh ettirilerek önalım hakkı kullanılabilir hale gelir.

TMK Madde 735- Tapu kütüğüne şerh verilen sözleşmeden doğan önalım hakkı, şerhte belirtilen sürede ve belirtilen koşullara göre her malike karşı kullanılabilir. Kütükte koşullar belirtilmemişse taşınmazın üçüncü kişiye satışındaki koşullar esas alınır.

Şerhin etkisi her durumda, şerhin verildiği tarihin üzerinden on yıl geçmekle sona erer.

Yasal önalım hakkının kullanılmasına ve vazgeçmeye ilişkin hükümler sözleşmeden doğan önalım hakkında da uygulanır.

Sorularınızı Bekliyorum ….

Saygılarımla,

Avukat Gizem Tan

www.dgtanhukuk.com

Sevgili Okuyucularım,

Tapu iptal davası, usule aykırı ve kanunsuz bir şekilde düzenlendiği iddia edilip tapu kaydının tekrar hukuka ve gerçek duruma uygun hale getirilmesi amacıyla açılan bir dava türüdür. Tapu iptal davası, mülkiyetle ilişkili bir dava olduğu için kesin hüküm verilmeden icra hükmü uygulanmaz.

Tapu iptal davası, taşınmazın bulunduğu yerin asliye hukuk mahkemesinde açılır. Görevli mahkeme ise, hukuk mahkemesidir. Tapu iptal ve tescil davası için dilekçenin eksiksiz ve kusursuz olması şarttır. Gayrimenkulün kayıt bilgileri, olaydaki hukuka aykırı olan tüm durumlar açık bir şekilde belirtilmelidir. Hazırlanan dilekçede, bilirkişi talep edilecek hususların net olarak belirtilmesi gerekir.

Tapu iptali davası çeşitli sebeplerle açılabilir.   Hukuki ehliyetsizlik sebebiyle açılabilir; mirastan mal kaçırma amacına matuf olup, gerçekte bağış amacını taşıyan ancak satış yapılmadığı halde tapuda satış gibi gösterilen işlemlerin iptali istemiyle açılabilir; kişiye verilen vekaletin kötüye kullanılması sebebiyle açılabilir,‘Ölünceye kadar bakma’ sözleşmesinin geçersiz olduğu iptali istemiyle açılabilir; imar hukukundan kaynaklanan sebepten dolayı açılabilir; aile konutu uyuşmazlığı sebebiyle tapu iptal davası açılabilir; sınır uyuşmazlıkları, tapu kaydının düzeltmesi davası yoluyla giderilemeyecek miktar fazlalıkları veya noksanlıkları nedeniyle açılabilir; yolsuz tescil nedeniyle açılabilir; Kadastro ölçüm hataları veya yanlış kayıt nedeniyle kadastrodan önceki sebeplere dayanılarak açılabilir, Kıyı Kanunu veya Orman Kanunu ve sair mevzuat dolayısıyla nedeniyle, tapuya özel mülk olarak kaydedilemeyecek arazilerin kişiler adına kaydının iptali talebiyle hazine veya ilgili idarelerce açılabilir; bir başkası adına senetsiz olarak tescil edilmiş tapu kaydının gerçek durumu yansıtmadığı gerekçesiyle açılabilir; zeminde kullanılan yer ile tapuda kayıtlı parselin birbirini tutmaması ve sair teknik hatalar nedeniyle açılabilir.

Tapu kayıtları alenidir. İlgili herkes inceleyebilir. Bir tapu kaydı usule ve kanuna aykırı olarak oluşmuş ise, o kaydın iptalinde kendisinin bir menfaati olan herkes tapu iptal davası açabilir.

Tapu kaydının iptali davasının sonuç ve isteminde genelde tescil istemi de olmak durumundadır. Aksi takdirde kaydı iptal edilen taşınmazın malik hanesi boş kalmış olur. Tescil talebi aynı zamanda davayı açan kişinin davayı açmaktaki hukuki yararına da delalet eder. Bu nedenle tapu iptal davaları aslında “tapu iptal ve tescil davası” olarak açılmalıdır. Bir taşınmazın tapusunu iptal ettirmek ilgisini tek başına bir menfaat kazandırmaz, bu nedenle kendisi adına, muris adına veya alacaklı olduğu borçlusunun veya hak sahibi her kimse onun adına tapuda tescilini talep etmek önemlidir. Hak sahibi kim ise tescil talebi onun adına yapılmak durumundadır.

Miras olarak kalan bir gayrimenkulün mirasçıların hepsinin birlikte açması zorunludur. Tek bir mirasçı veya birkaç mirasçı tarafından açılan tapu iptal ve muris adına tescili davası dinlenemez. Bu tür bir dava dilekçesini alan mahkeme, eksiklik nedeniyle davayı hemen reddetmek yerine, Yargıtay kararları çerçevesinde, davayı açan kişi ya da kişilere diğer tüm mirasçıların da davada davacı olarak yer almasını sağlaması veya açılan davaya icazet verdiklerini belgelendirmesi ve giderilebilecek eksikliği tamamlaması için süre tanıması, eksiklik giderilmezse davanın açılmamış sayılmasına karar vermelidir.

Sorularınızı Bekliyorum

Sevgilerimle

Avukat Gizem Tan

www.dgtanhukuk.com

Sevgili okuyucularım,

Bu kavramı duymuş muydunuz?

Dijital varlık olarak bilinen NFT ‘nin açılımı, “Non Fungible Token” yani Türkçe’de “değiştirilemez token” olarak isimlendiriliyor. Bir çeşit kripto para olarak da kategorize edilen NFT, diğer kripto para türlerinden farklı olarak klasik tanımların haricinde değerli bir varlığı temsil edebiliyor.  Peki tam olarak nedir,bu çoğumuz için yeni olan bu kavram?

Hollanda’da yaşayan bir öğrencinin, ruhunun yeni sahibinin istediği dine ya da inanışa geçeceğini söylemesi, kısa sürede alıcı bulmasıyla sonuçlandı ve gencin ruhu 350 dolara satın alındı. Ruhun yeni sahibi ise 3.5 milyon dolar (yaklaşık 50 milyon Türk Lirası) istediğini açıkladı.

NFT, karşılıksız token anlamına gelmektedir. Bunun anlamı, yalnızca size ait olan, türünün tek örneği bir dijital varlık olmasıdır. Hem finans hem de sanat dünyasında popüler hale gelen NFT, dijital ürünlerin sahipliğini kanıtlayabilen benzersiz bir tanımlayıcı rolünü üstlenmektedir.

NFT; kendi içerisinde sanat, video, müzik, metin gibi türlere ayrılan ve gerçek dünyada yer alan nesneleri temsil eden dijital varlıklardır. NFT’lerde gerçekleştirilen tüm işlemler blokzincirinde kayıtlı tutulur. Blokzinciri teknolojisi sayesinde NFT’ler değiştirilemez ve yapılan işlemler geri alınamaz. NFT’ler Bitcoin ve kriptoparalar ile alınıp satılırlar. Alım satım işlemlerinin tümü blokzincirinde kayıtlı tutulduğu için eserin orijinalliği ve sahipliği değiştirilemez.

NFT teknolojisi, müzik, oyun, film ve benzeri sanat eserlerinin değiştirilmesini ya da taklit edilmesinin önüne geçebilmek için tasarlanmış ve popüler bir hale gelmiştir. Blok zincirindeki bir para birimine denk gelen token; Ethereum ya da Bitcoin gibi kripto para birimlerinde takas edilebilirken NFT coin edilemez çünkü NFT, kopyalanması mümkün olmayan dijital bir imzaya sahiptir, eşsiz bir sanat eseridir. Dijital dünyadaki ‘orijinalliği’ ifade etmektedir.

Sevgili Okuyucularım,

Nedir “muvazaa”?  Bir hukuki ilişkinin taraflarının, üçüncü kişileri aldatmak amacıyla gerçek iradelerine uymayan ve kendi aralarında hüküm ve sonuç doğurmayan bir görünüş yaratmak konusunda yaptıkları gizli anlaşmaya denir.   Yani taraflar, gerçek iradelerine uygun olarak yaptıkları sözleşmeyi iradelerine uymayan görünüşteki bir sözleşme ile saklıyor. Örnek olarak, kişi bir arkadaşına altın saati gerçekte bağışladığı halde, sırf eşi ile uyuşmazlık yaşamaktan kaçınmak için görünüşte satmış gibi göstermiştir.  İşte bu örnekte bir muvazaalı işlem vardır.

Peki kaç türlü muvazaa vardır?  İki türlü.  Bunlar mutlak ve nisbi muvazaadır.

Mutlak Muvazaa, kişilerin aslında hiçbir işlem yapmadıkları halde, sırf üçüncü kişilere karşı bir işlem yapmış gibi görünmek için işlem yapmaları haline denir. En yaygın örneği bir insanın hacizden kaçmak amacıyla mallarını başkalarına satmış ve devretmiş gibi göstermesi şeklinde karşımıza çıkıyor. Borçlu bir kişi icra takibinden çıkmak için bir malını arkadaşına satmış gibi işlem yapıyor.

Nisbi Muvazaa ise, kişilerin aralarında yaptıkları bir işlemi, kendi gerçek iradelerine uymayan ve sırf etrafı aldatma amacıyla yaptıkları başka bir işlem altına gizlemeleri şeklinde ifade ediliyor. Yani taraflar, gerçek iradelerine uygun olarak yaptıkları sözleşmeyi iradelerine uymayan görünüşteki bir sözleşme ile saklıyor. Yukarıda verdiğim örnekteki gibi, kişi bir arkadaşına altın saati gerçekte bağışladığı halde, eşi ile uyuşmazlık yaşamaktan kaçınmak için görünüşte satmış gibi göstermiştir. Buna sözleşmenin niteliğinde muvazaa denir. Genellikle tapu işlemlerindeki vergi ya da harç yükünü hafifletmek için taşınmaz satışında sıklıkla karşılaşılan taraflarca bedelin gerçek değerinden düşük gösterilmesi de, bedelde muvazaa olarak adlandırılan diğer bir örnektir. Ayrıca kişide muvazaa olarak adlandırılan, gerçekte sözleşmede taraf olan üçüncü bir kişinin gizlenmesi amacıyla diğer bir kişinin taraf olarak gösterilmesi hali de nisbî muvazaa örneklerindendir.

Peki ne yapmalı muvazaa olduğunda?

Muvazaa davaları diğer adıyla danışıklı işlem davaları, gerçek olmadığı hâlde gerçekmiş gibi hukuki sonuç doğuran işlem ve tasarruflara ilişkin açılan iptal davalarıdır. Muvazaa davaları dediğimiz davalar genel olarak Borçlar Kanunu ile İcra ve İflas Kanunu kapsamında yapılan düzenlemelere dayanmaktadır. Bu davalarda görünüşteki işlemin gerçek işlemi saklamak amacıyla yapıldığı, işlemi tesis eden kişinin maksadını gizleyerek üçüncü kişileri yanıltmak amacıyla işlem tesis ettiği ileri sürülerek muvazaalı işlemin iptali istenir.

Muvazaa davalarında davacı bu davayı açmada hukuki yararı bulunan kişiler, davalı ise muvazaalı işlemin tarafı olan, malvarlığını devreden ve devralandır. Mahkemelerin görevi dava konusuna göre belirlenir. 2004 sayılı İcra İflas Kanunu 277 ve devamı maddelerine göre açılan tasarrufun iptali veya muris muvazaası gibi davalarda genel görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. Taşınmazlara ilişkin davalarda, kesin yetki kuralı gereği taşınmaz malın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir. Diğer davalarda ise 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun genel hükümlerine göre borçlu ya da üçüncü kişinin ikametgâhının bulunduğu yer mahkemeleri yetkilidir.

Muris Muvazaasında; saklı pay sahibi olup olmadığına bakılmaksızın her mirasçının; mirastan mal kaçırmak amacıyla yapılan taşınmaz devirleri aleyhinde muvazaalı sözleşmenin geçersiz olduğunun tespitini ve tapu kaydının iptalini isteme hakkı vardır.  Muris muvazaası davalarında davacı mirasçı, muvazaalı tasarruf işleminin iptali talebi ile birlikte dava konusu taşınmazın kendi adına tescili isteminde de bulunabilmektedir.

Muris muvazaası sebebiyle açılacak olan tapu iptal ve tescil davalarında zamanaşımı söz konusu olmuyor. Yani, muris muvazaası sebebiyle tapu iptal ve tescil davası her zaman açılabilmektedir.

Borçlu muvazaasında ise borçlunun alacaklılarından mal varlığını kaçırma maksadıyla yaptığı tüm kötü niyetli tasarruf işlemlerin hükümsüz sayılması ve iptali istenebilmektedir. Bu davalar ile davaya konu tasarruf işlemin iptal edilmesi yani hiç yapılmamış gibi kabul edilmesi amaçlanmaktadır. İcra iflas Kanunu’nun 277. ve devamı maddelerine dayalı tasarrufun iptali davasının açılabilmesi için, öncelikle alacaklı ile borçlu arasında gerçek bir borç ilişkisinin mevcut olması, borçlu hakkında başlatılmış olan icra takibinin kesinleşmesi, aleyhinde icra takibi başlatılan kişi hakkında kati veya geçici aciz vesikasının olması ve iptali talep edilen tasarrufun, icra takibi konusu edilen borcun doğum tarihinden sonra yapılmış olması gibi şartların bulunması gerekir.

Her ne kadar muris muvazaası davaları için bir zamanaşımı ya da hak düşürücü süre öngörülmemiş olmasına karşın, borçlu muvazaasından kaynaklanan tasarrufun iptali davaları hak düşürücü süreye tabidir. İcra iflas Kanunu’nun 284. maddesinde “İptal davası hakkı, batıl tasarrufun vukuu tarihinden itibaren beş sene geçmekle düşer.” düzenlemesi yer almaktadır. Buna göre, taşınmazın devrinin yapıldığı tarihten itibaren beş yıl geçmekle borçlu muvazaasından kaynaklanan tasarrufun iptali davası açma hakkı düşer. Beş yıldan sonra açılacak bu nitelikteki bir dava, davalı itiraz etmese de mahkemece resen dikkate alınır ve dava süreden reddedilir.

Sorularınızı bekliyorum

Sevgilerimle

Avukat Gizem Tan

instagram. avukatgizemtan_dgtanhukuk

Sevgili Okuyucularım,

Bir sit alanının ne zaman kamulaştırılabileceği, ya da ne zaman takas (Trampa) konusu olabilceğine dair sorular almaktayım.  Bu yazımda isterseniz düzenlemelere bir göz atalım ….

Taşınmazı sit alanı olarak tescil ve ilan edilen ve tapu kütüğünde belirtilen özel mülkiyet malikleri için; kısıtlamadan kaynaklı mağduriyetin giderilmesi için bazı barışçıl çözüm yolları üretilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 15. maddesi ile kamulaştırma ve takas imkanı getirilmiştir.

2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 15. maddesinde, takas kapsamında olacak alanların, koruma amaçlı imar planlarında “kesin inşaat yasağı” getirilen alanlar olduğu belirtilmiştir.

Aynı şekilde, Tabiat Varlıkları, Doğal Sit Alanları ve Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Kalan Yapı Yasaklı Taşınmazların Hazine Taşınmazları İle Değiştirilmesi Hakkında Yönetmeliğin 4. Maddesinde: “Bakanlar Kurulu kararı ile tescil ve ilan edilen, 1/1000 ölçekli onanlı koruma amaçlı imar planında kesin inşaat yasağı getirilen tabiat varlıkları, doğal sit alanları, orman rejimine tabi olmayan koruma alanları ve özel çevre koruma bölgelerinde kalan, Genel Müdürlük tarafından her yıl belirlenecek trampa programlarına alınan gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine ait taşınmazlar Hazine taşınmazları ile trampa edilebilir.” denmektedir.

Yine “Sit Alanlarında Kalan Taşınmazların Hazine Taşınmazları İle Değiştirilmesi Hakkında Yönetmeliğin 4. maddesine göre; “Sit alanlarından, I. ve II. derece arkeolojik sit alanı ile I. derece doğal sit alanı olarak tescil edilen ve 1/1000 ölçekli onanlı koruma amaçlı imar planında kesin inşaat yasağı getirilen korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının bulunduğu yerlerde kalan ve Bakanlık tarafından her yıl belirlenecek trampa programlarına alınan yerlerde bulunan gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine ait taşınmazlar Hazine taşınmazları ile trampa edilebilir.” hükmü yer almaktadır.

Kamulaştırma taleplerinin bütçe yetersizliği sebebiyle uygulanmadığı dikkate alındığında, taşınmaz maliki açısından kalan tek yolun trampa olduğu söylenebilir.

Hem doğal sit alanları hem de arkeolojik sit alanları açısından takas talebinde ortaya çıkan esas kıstas “kesin yapı yasağı” dır. Bu durumda uygulamada karşımıza çıkan kesin yapı yasaklı alanlar 1. derece doğal sit alanları ile 1. ve 2. derece arkeolojik sit alanlarıdır.

Arkeolojik sit alanlarından 1. derece ve 2. derece olan alanların Yönetmelik tanımlarına bakıldığında, düzenlemenin uygun olduğu söylenebilir. 3. derece arkeolojik sit alanlarında kesin yapı yasağı bulunmadığından bu alanlarda kalan taşınmaz malikleri kamulaştırma ve takas olanağından faydalanamayacaklardır. Aynı şekilde, 3. derece doğal sit alanı ile yeni Yönetmelik tanımına göre “Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı” dahilinde olan malikler de bu imkandan faydalanamayacaklardır.

Konuyla ilgili daha da ayrıntılı bilgileri ve düzenlemedeki bazı yetersizliklere bir sonraki yazımda da değineceğim.  Sorularınızı bekliyorum.

Saygılarımla

Av Gizem Tan

Tenkis davası, miras bırakanın tasarruf özgürlüğünü aşarak saklı pay sahibi mirasçıların miras hakkına yaptığı tecavüzün giderilmesi ve miras bırakanın yaptığı tasarrufun kanuni sınırlar içerisine çekilmesi için açılan bir davadır. Tenkis davası miras hukukuna ilişkin bir dava olup murisin (miras bırakanın) ölümü halinde açılabilen bir davadır. Muris sağ iken bu dava açılamaz. Bu dava, miras bırakanın bazı mirasçılar aleyhine mirastan mal kaçırma işlemlerine karşı oldukça etkili bir hukuk davasıdır.

Saklı pay sahibi mirasçı, miras bırakanın yaptığı tasarruflara karşı miras payları belirli oranlarda korunan mirasçılardır. Yani, miras bırakanın hiçbir şekilde müdahale edemeyeceği, üzerinde tasarruf edemeyeceği şekilde bir miras hakkına sahip olan mirasçılara “saklı pay sahibi mirasçı” denilmektedir. Medeni Kanunda sınırlı olarak sayılan saklı paylı mirasçılar şunlardır:

• Miras bırakanın altsoyu (Çocukları, evlatlıkları, torunları ve onların çocukları),
• Miras bırakanın anne-babası,
• Miras bırakanın eşi.

Daha önce saklı paylı mirasçı olarak sayılan miras bırakanın kardeşleri yapılan değişiklikle saklı paylı mirasçı olmaktan çıkarılmıştır. Bu değişikliğin yapıldığı 10 Mayıs 2007 gününden önce gerçekleşen ölümlerde, bundan sonraki bir tarihte açılan tenkis davasında kardeşlerin de saklı payı göz önüne alınacaktır.

Medeni Kanun’a göre kural olarak tenkis davasını sadece saklı paylı mirasçılar açabilir.  Tenkis davası açma hakkı münhasıran her bir saklı paylı mirasçıyı koruyan bir hak olduğu için gerek miras şirketine atanan temsilci gerekse de vasiyeti yerine getirme görevlisi (vasiyeti tenfiz memuru) bu davayı açma yetkisine sahip değildir.

Davayı her saklı paylı mirasçı diğerlerinden bağımsız olarak açabilir. Burada tasarruf oranına tecavüz miktarı tüm saklı paylar göz önüne alınarak hesaplanmasına rağmen; bulunacak tenkis edilebilir miktarın tamamı değil de sadece dava açan mirasçının saklı payı kadar tenkis edilebilir. Yani dava açmayan saklı paylı mirasçılar bu tenkis kararından yararlanamazlar.Saklı paylı mirasçı fiil ehliyetine sahip değilse tenkis davasını kanuni temsilcisi onun adına açacaktır. Bunu ihmal etmesi halinde veli veya vasinin sorumluluğuna dair hükümler kapsamında sorumlu olur.

Tenkis davası açma hakkı, mirasçıların saklı paylarına tecavüz edildiğini öğrendikleri andan itibaren bir yıldır. Vasiyetnameler hakkında açılacak davalar vasiyetnamenin açıldığı tarihten ve diğer tasarruflar hakkında mirasın açılmasından itibaren on yıl geçmekle düşer (TMK m. 571). Ancak bir tasarrufun iptali diğerini ihya ediyorsa (canlandırıyorsa) süreler ancak bu iptal kararının kesinleştiği tarihte işlemeye başlar. Burada bir yıllık süre mirasın açılmasından önce işlemez. Yani mirasçı yapılan tasarrufun saklı payına tecavüz ettiğini mirasın açılmasından önce öğrense bile süreler işlemez. Aynı şekilde vasiyetnameler açısından da vasiyetname açılmadan bu süre işlemez. On yıllık sürenin başlangıcı ise sağlar arası kazandırmalar ve miras mukaveleleri için mirasın açıldığı tarih, vasiyetname için vasiyetnamenin açıldığı tarihtir.

Sorularınızı bekliyorum.

Avukat Gizem Tan

www.dgtanhukuk.com

instagram: avukatgizemtan_dgtanhukuk

Sevgili okuyucularım,

Enflasyon ve  dövizin (özellikle de doların) durumu malumunuz.

Peki ya enflasyonun bu dengesizliği süresince foreksten mağdur olanlar haklarını ne şekilde aramalılar?

Foreks oynayan kişinin maddi zarara uğramasında aracı kuruluşun  Sermaye Piyasası Kanununa aykırı bir girişimi ve faaliyeti olduysa ve müşterisini  yanlış yönlendirdiyse bu eylemi hem Türk Ceza Kanunu kapsamında suç teşkil eder ve Savcılığın devreye girmesi gerekir;  hem de tazminat davası açma hakkını mağdur kişiye verir. Bunun da öncesinde özellikle de aracı kuruluşun,  Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında pörtföy yöneticiliği ve Sermaye Piyasası işlemi yapmaya yetkisinin/ izninin olup olmadığının ve yine Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında hukuka aykırı davranıp davranmadığının tespiti ve araştırılması gerekiyor. Kanun kapsamında pörtföy yöneticiliği yapabilmesi için bir aracı kuruluşun, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından verilmiş bir yetki belgesi bulunmalıdır .Denetlenen kuruluşlarla sorun yaşamanız durumunda hukuksal olarak haklarınızı aramanız mümkün olur. Fakat lisans belgesine sahip olmayan firmalar için aynı haklar söz konusu değildir.  Şu an için foreks oynayanalara önerilerim kısaca şunlar olabilir:

1-Lisans belgesine sahip olmayan aracı kuruluşlardan işlem yapmayın !

2-Demo hesap avantajını kullanın !

3-Gerçeğe yakın beklentileriniz olsun, fazla uçmayın 

4-Yüksek riskli işlere girmeyin ve büyük riskler almaktan kaçının !

5-Yüksek kaldıraç kullanmak ve milyoner olmak zorunda değilsiniz …Orta kararda gidin …

Bu konularla sorun yaşayanlar ve hukuki desteğe ihtiyaç duyanlar bana yazabilirler veya ofisimden randevu alabilirler.

Saygılarımla,

Kurucu Avukat/ Arabulucu Gizem Tan

D&G Tan Hukuk

T  (212) 284 90 09

T  (212) 284 90 06

G (530) 233 39 39

F   (212) 284 90 12

E gizem.tan@dgtanlaw.com

A Levent Loft Residence No.201 Kat.9 Daire.135

1. Levent-İstanbul

www.dgtanhukuk.com

Merhaba sevgili okurlarım,

Yeni bir danışmanlık hizmeti verdiğim müvekkilimin geçen haftaki sorusu; “Tapuda şerh ettirerek bir akrabası lehine vermiş olduğu intifa hakkını geri alıp, alamayacağı” idi….

Bilgilerimizi tazelemek adına, neydi intifa hakkı?
İntifa hakkı, mal sahibinin bir öğeyi kullanma, yararlanma, kullanma hakkını başka bir kişiye devretmesi suretiyle kurulan bir haktır. İntifa hakkı, taşınırlarda zilyetliğin devri, alacaklarda alacağın devri, taşınmazlarda tapu kütüğüne tescil ile kuruluyor.

İntifa hakkı, konusunun tamamen yok olması ve taşınmazlarda tescilin terkini; yasal intifa hakkı, sebebinin ortadan kalkmasıyla sona erer. Sürenin dolması veya hak sahibinin vazgeçmesi ya da ölümü gibi diğer sona erme sebepleri, taşınmazlarda malike terkini isteme yetkisi verir.

İntifa hakkı sahibi, malike karşı terkin borcu altında ise ve terkinden kaçınırsa, malik, terkini talep eden dava açabilir. Mahkeme kararı ile intifa hakkı, sicil dışı yani terkinden önce sona ermiş olur.

İntifa hakkı sahibi; hakkın konusu olan malı zilyetliğinde bulundurma, yönetme, kullanma ve ondan yararlanma gibi yetkilere sahiptir. Hak sahibinin sorumluluğu ise iki ana hususta toplanmıştır. Bunlardan birincisi; intifa hakkı sahibinin, bu yetkilerini kullanırken iyi bir yönetici gibi özen gösterme zorunluluğudur. İkincisi ise; intifa hakkı sona erince hak sahibinin, hakkın konusu olan malı malikine geri vermekle yükümlü olması meselesidir.

Yani sorumuzun cevabı, evet intifa hakkı geri alınabiliyor…..

Konuyla ilgili sorularınızı bekliyorum …..

Sevgilerimle
Avukat Gizem Tan
www.dgtanhukuk.com

Sevgili okuyucularım merhaba,

Önceki yazımda sözleşmelerde tehdit (ikrah) durumuna değinmiştim.  Bu yazımda ise kısaca “Sözleşmelerde Hata ve Hile” olması durumunda neler olabileceğine değineceğim.

Önceki yazımda Borçlar Kanunu kapsamında bir sözleşmenin özgür irade sonucu imzalanması gerektiği ve iradeyi sakatlayan etkenlerin olmaması gerektiğine değinmiştim. Peki ya taraflardan biri sözleşmenin esaslı unsurlarından biri ile hataya düştüyse ne olacak? Borçlar Kanunu  Madde 30a göre, “Sözleşme kurulurken esaslı yanılmaya düşen taraf, sözleşmeyle bağlı olmaz.” Burada, yanılgının “esaslı” olması şartı aranmaktadır.  Yani, hataya düşülen noktanın o sözleşme bakımından kurucu öneme sahip olması gerekmektedir.  Bu esaslı hata, açıklamada hata olabileceği gibi yani beyanında hata olabileceği gibi ( yanılan kurulmasını istediği sözleşmeden başka bir sözleşme için iradesini açıklamışsa, başka bir konu için açıklamışsa, yanılan sözleşme yapma iradesini gerçekte sözleşme yapmak istediği kişiden başkasına açıklamışsa, sözleşmeyi yaparken belirli nitelikleri olan bir kişiyi dikkate almasına karşın başka bir kişi için irade açıklamışsa, ya da gerçekte üstlenmek istediğinden önemli ölçüde az/fazla bir karşı edim için iradesini açıklamışsa) tüm bunlar “açıklamada hata” olarak kabul edilir.  Diğer yandan, basit hesap yanlışlıkları ve saikte hata “esaslı hata “olarak nitelendirilmez.  Ancak, saikte hatanın bir istisnası vardır.  O da, bir kimsenin yanıldığı saikinin dürüstlük kuralları gereğince sözleşmenin temeli sayılması mümkün ise, ve durum da karşı tarafça bilinebilir nitelikte ise şu halde saikte hatanın da esaslı hata olduğu sayılabilir.  Bunun haricinde, sözleşmenin kurulmasına ilişkin  açıklamanın (iradenin) karşı tarafa yanlış iletilmesi halinde ortaya çıkan  “iletmede hata” hali de BK 33 anlamında esaslı hatadır.

Karşılıklı iradelerin örtüşmesi ilkesini bozduğu için sözleşmenin hükümsüzlüğüne yol açan hata (yanılma) hallerinde, sözleşmenin hükümsüzlüğü sebebiyle taraflardan en az birinin zarar görmesi olasıdır.  Bu gibi hallerde kendi kusuru ile yanılan ve sözleşmenin hükümsüzlüğüne sebep olan taraf, diğer tarafın sözleşmenin hükümsüzlüğü sebebiyle uğradığı zararı tanzim ile yükümlüdür.  Ancak bu durumun istinası, diğer tarafın yanılanın iradesinin hata sebebiyle sakatlandığını bilmesine ya da bilebilecek durumda olmasına rağmen sözleşmenin imzalandığı hallerde, yanılanın tazminat yükümlülüğünün ortadan kalkması halleridir.

ALDATMA (HİLE) hali ise, Borçlar Kanununun 36. maddesine göre, taraflardan birinin aldatması sonucu sözleşme yapan taraf yanılma halinin esaslı olup olmamasından bağımsız olarak sözleşmeyle bağımlı değildir.  Yani diğer bir ifadeyle, aldatma sonucu oluşan yanılmanın esaslı olması şartı aranmamaktadır.  Aldatmanın varlığı yeterlidir.

Sorularınız bekliyorum… Bu arada sarı yazdan bir kocaman merhaba ve sevgiler….

Avukat Gizem Tan

www.dgtanhukuk.com

Borçlar Hukuku kapsamında irade, hukuk düzenince bizzat belirlenen şart ve sınırlar içinde, kişinin istediği ve arzu ettiği amaçlara uygun hukuki sonuçlar doğuracağını kabul ettiği irade beyanıdır.  Sözleşmelerde, bu iradeyi sakatlayan haller nelerdir diye sorarsanız: İrade sakatlığı halleri üç tanedir: Bunlar,  Hata, Hile ve Tehdittir(İkrah).

Peki, tehdit yani ikrah nasıl ortaya çıkar?

Bir kişinin aslında yapmak istemediği bir hukuki işlemi, yapmadığı takdirde zarara uğrayacağı tehdidiyle yapması halinde ortaya çıkar. Taraflardan biri, diğerinin veya üçüncü bir kişinin korkutması sonucu bir sözleşme yapmışsa, bu  sözleşmeye hukuken bağlı değildir. Kural olarak tehdit, hukuka aykırı olmalıdır.  Diğer bir ifade ile irade serbestisini bozan tehdit, bir kimseyi yapmak istemediği bir hukuki muameleye, aksi takdirde kendisine veya yakınlarından birisine bir zarar verileceği tehdidi ile korkutmaktır. Mesela bir kimse, yapmak istemediği halde yapmaması halinde bir kişinin öldürüleceği veya evinin ateşe verileceği tehdidi ile bir sözleşme yapmasına zorlandığı hallerde ikrah yani tehdit ortaya çıkar.  Tehdide uğramış olan kimsenin iradesi de sonuç olaraki sakat bir irade olarak ortaya çıkmaktadır. Geçerli bir ikrahın mevcut olabilmesi için tehdit edilenin iradesini açıklaması, fakat bu iradenin zor altında beyan edilmesi gereklidir.

Uzun lafın kısası okuyucularım, bir sözleşmenin hukuken tamam olabilmesi için tarafların, “akitlerin esaslı noktaları sayılan hususlarda uyuşması lazımdır”. İradenin, sahibinin maksadına uygun düşmemesi haline “irade fesadı” veya
“iradeyi sakatlayan hal” adı verilir. Bu şekilde açıklanmış olan irade kusurlu ve eksik bir iradedir.

Sorularınızı Bekliyorum

Selamlarımla

Av Gizem Tan

www.dgtanhukuk.com