Sevgili okuyucularım,
Bu kavramı duymuş muydunuz?
Dijital varlık olarak bilinen NFT ‘nin açılımı, “Non Fungible Token” yani Türkçe’de “değiştirilemez token” olarak isimlendiriliyor. Bir çeşit kripto para olarak da kategorize edilen NFT, diğer kripto para türlerinden farklı olarak klasik tanımların haricinde değerli bir varlığı temsil edebiliyor. Peki tam olarak nedir,bu çoğumuz için yeni olan bu kavram?
Hollanda’da yaşayan bir öğrencinin, ruhunun yeni sahibinin istediği dine ya da inanışa geçeceğini söylemesi, kısa sürede alıcı bulmasıyla sonuçlandı ve gencin ruhu 350 dolara satın alındı. Ruhun yeni sahibi ise 3.5 milyon dolar (yaklaşık 50 milyon Türk Lirası) istediğini açıkladı.
NFT, karşılıksız token anlamına gelmektedir. Bunun anlamı, yalnızca size ait olan, türünün tek örneği bir dijital varlık olmasıdır. Hem finans hem de sanat dünyasında popüler hale gelen NFT, dijital ürünlerin sahipliğini kanıtlayabilen benzersiz bir tanımlayıcı rolünü üstlenmektedir.
NFT; kendi içerisinde sanat, video, müzik, metin gibi türlere ayrılan ve gerçek dünyada yer alan nesneleri temsil eden dijital varlıklardır. NFT’lerde gerçekleştirilen tüm işlemler blokzincirinde kayıtlı tutulur. Blokzinciri teknolojisi sayesinde NFT’ler değiştirilemez ve yapılan işlemler geri alınamaz. NFT’ler Bitcoin ve kriptoparalar ile alınıp satılırlar. Alım satım işlemlerinin tümü blokzincirinde kayıtlı tutulduğu için eserin orijinalliği ve sahipliği değiştirilemez.
NFT teknolojisi, müzik, oyun, film ve benzeri sanat eserlerinin değiştirilmesini ya da taklit edilmesinin önüne geçebilmek için tasarlanmış ve popüler bir hale gelmiştir. Blok zincirindeki bir para birimine denk gelen token; Ethereum ya da Bitcoin gibi kripto para birimlerinde takas edilebilirken NFT coin edilemez çünkü NFT, kopyalanması mümkün olmayan dijital bir imzaya sahiptir, eşsiz bir sanat eseridir. Dijital dünyadaki ‘orijinalliği’ ifade etmektedir.
NFT üretmek, bir dijital varlığın NFT’ye dönüştürülme sürecini ifade eder. Tüm bu süreç NFT basmak (minting) olarak adlandırılır. NFT basılma sürecinde, NFT’ler hash fonksiyonu kullanılarak kriptografik şifreleme algoritmaları ile blokzincirine şifrelenir. Her şey NFT’ye dönüştürülebilir. NFT’ye dönüştürülen dijital varlıklar kullanıcıların seçtikleri blokzincirinde üretilir. Kullanıcılar NFT’nin üretileceği blokzincirini belirlerken; blokzincirindeki işlem ücretlerini ve blokzincirinin popülerliğini dikkate alabilmektedir. Kullanıcılar NFT’yi üretmek istediği blokzincirini destekleyen bir kriptopara cüzdanına sahip olmalıdır. Bu kriptopara cüzdanı ile NFT’nin sergileneceği pazar yerine kayıt olunması gerekmektedir. Her NFT pazar yeri kullanıcılara farklı seçenekler sunabilir. Pazar yerleri NFT basan kullanıcılara; direkt listeleme, açık artırma gibi seçenekler sunabilir. Kullanıcılar kendilerine uygun pazar yeri platformunu seçerek NFT’lerini satışa sunabilir.
NFT satışı; en basit şekliyle bir varlığın, dosya ile üretici kişisinden alıcı kişisine aktarılmasıdır. Bu varlık bir sanat eseri, müzik veya metin olabilir. Bir NFT satın alındığında, o dijital varlığa sahip olunur. NFT’si satın alınan dijital dosyanın tüm telif hakları, satın alan kişiye geçer. NFT’yi satın alan kişi daha sonra o eseri, kendisi de ayrıca satışa çıkarabilir.
Eser sahiplerinin NFT pazar yeri platformlarında NFT’yi satışa koyabileceği birden fazla seçeneği bulunmaktadır. NFT’yi belirli bir fiyata sabit tutarak satışa sunmak mümkündür. Satıcı, sahip olduğu NFT’ye bir değer biçer ve o değeri teklif eden alıcı NFT’nin yeni sahibi olur. Bir diğer satış yöntemi de açık artırma şeklindedir. NFT üreticisi, eserini satışa başlatmadan önce minimum bir fiyat ile satışa koyar ve açık artırmanın kaç gün süreceğini belirler. Açık artırmanın sonucunda en yüksek teklifi veren kişi NFT’yi satın alır. NFT ücretini, satışı gerçekleştiren kişinin kriptopara cüzdanına gönderir.