Sit alanlarının satışı konusunda epey deneyim sahibi olmuşken ben, önümüzdeki günlerde Datça yöresinde uzun süredir satışını sağlamaya çalıştığımız bir zeytinliğin closing aşaması için tekrar bu mevkiye gidiyorum. Benim avukatlığını yaptığım çoğu sit alanları satışlarında ekseri ben alacaklı tarafın alacağı için borçlu şirket ya da borçlu şahıs adına arazi/arsanın satışına yardımcı oluyorum. Burada yaptığım emlakçılık değil elbette, hukuki anlamda prosedürü takip ediyorum icra dairelerindeki satışlarda gerektiğinde de protokollerdeki proseslere uygun olarak alıcının bulunmasına da yardımcı oluyorum pek tabii.
Bir arsa ve arazinin sit alanı olarak ilan edilmesinden sonra hak sahiplerinin bu karara belli süre ve koşullar altında itiraz etme hakkına sahip olabiliyor. Bilebileceğiniz üzere, sit alanları kentsel sit alanı, tarihi sit alanı, arkeoloji ve doğal sit alanları olmak üzere çeşitlere ayrılıyor. Ayrıca, sit alanları 1. derece, 2. derece ve 3. derece sit alanları olarak derecelendiriliyor.Bir arsanın varsa pafta, ada, parsel bilgileriyle birlikte adres bilgileri belirtilerek ilgili Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne başvurulması yoluyla sit alanı olup olmadığı öğrenilebiliyor. Peki, Sit alanı arsa alınır mı? Sit alanı arsa satılabilir mi? Bu hususlara önceki yazılarımda değinmiştim. İkisinin de cevabı “evet” dir.
Sit alanı ilan edilen bölgelerde, hem sit zeminine hem de yapılara yönelik her türlü fiziki ve inşai müdahale ancak koruma bölge kurulundan izin alınması durumunda mümkün oluyor. Arsası sit alanı sınırları içerisinde kalan kimseler, takas imkanından yararlanabiliyor.Sit alanı ilan edilmiş bulunan alanlarda mülkiyeti bulunan özel hukuk kişileri, koruma amaçlı imar planlarında getirilen hükümler nedeniyle kesin inşaat yasağı söz konusu olduğunda, müracaat etmeleri durumunda, belediyelerin ve il özel idarelerinin mülkiyetinde bulunan taşınmazlarla yapılaşma hakkı bulunmayan parsellerin takası mümkün oluyor.
Düzenlemeye göre; “Sit alanı ilan edilen ve 1/1000 ölçekli onanlı koruma amaçlı imar planında kesin inşaat yasağı getirilen korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının bulunduğu parseller, aynı ada içerisindeki bütün parsel maliklerinin başvurusu ve karşılığında önerilen parsellerin tamamının kabulü koşuluyla, başka Hazine arsa veya arazileri ile müstakil veya hisseli olarak değiştirilebilir. Sit alanı ilan edildiği tapu kütüğüne şerh edilen taşınmazları, miras ve ölüme bağlı tasarruflar dışında, sonradan edinenlerin talepleri değerlendirilmez. Ancak, Bakanlık izniyle gerçekleştirilen kazıların yapıldığı alanlarda bulunan parsellerde, maliklerin başvurusu ve kabulüne ilişkin koşul parsele yönelik uygulanır ve 1/1000 ölçekli onanlı koruma amaçlı imar planı şartı aranmaz. Bu parsellerin üzerinde bina veya tesis varsa malikinin başvurusu üzerine rayiç bedeli, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 11. maddesi hükümlerine göre belirlenerek ödenir. Bu bentle ilgili usul ve esaslar Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenir”.
Sorularınız olması halinde bana ulaşabilirsiniz.
Saygılarımla,
Avukat / Arabulucu Gizem Tan
gizem.tan@dgtanhukuk.com
twitter@avukatgizemtan